2017
Justyna Deszcz-Tryhubczak, Mateusz Świetlicki (redakcja tematyczna)
Post-communist Children’s Cultures in Central, Eastern, and Southeast Europe. Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia
Special Issue, vol. 2 (7). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2017.
ISBN: 978-83-229-3601-6
Więcej zobacz tutaj
Ten specjalny tom Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia pod redakcją Justyny Deszcz-Tryhubczak i Mateusza Świetlickiego ma charakter monograficzny i prezentuje różnorodne, inspirujące podejścia do literatury i kultury dziecięcej. Autorzy zawartych w nim tekstów badają sposób, w jaki kultura dziecięca wyprodukowana w krajach post-radzieckich odnosiła się do doświadczeń podmiotów postkomunistycznych, zarówno tych, którzy żyli w poprzednim reżimie, jak i tych, dla których doświadczanie to funkcjonuje wyłącznie na zasadach pamięci przekazywanej przez starsze pokolenia. Autorzy zwracają uwagę na tematyczną, gatunkową, i medialną różnorodność postkomunistycznej kultury dzieci. Redaktorzy i autorzy mają nadzieję zainicjować szerszą dyskusję na temat kultury dziecięcej po 1989 roku w Europie Środkowo-Wschodniej jako odzwierciedlenia wspólnego doświadczenia, regionalnych interakcji i różnych ścieżek, którymi każdy z tych krajów podąża od 1989 roku.
Jan Van Coillie, Irena Barbara Kalla (red.)
Minoes, Minnie, Minu en andere katse streken. De internationale receptie van Annie M.G. Schmidts Minoes
Gent: Academia Press 2017.
ISBN: 978-94-014-4493-4.
Więcej zobacz tutaj
Tom jest poświęcony międzynarodowej recepcji książki Minoes holenderskiej pisarki Annie M.G. Schmidt (1911-1995), laureatki Nagrody Hansa Christiana Andersene (1988). Autorzy – niderlandyści z różnych krajów – badają nie tylko przekłady i ich recepcję, lecz również adaptacje filmowe i teatralne tej klasycznej opowieści dla dzieci, która dzięki 34 przekładom na 29 języków jest najczęściej tłumaczoną książką dziecięcą z niderlandzkiego obszaru językowego. Wychodząc od recepcji w Holandii i Flandrii oraz analizując kolejno przyjęcie książki we Francji, Szwecji, na Węgrzech, w Polsce, w Rosji oraz w Kanadzie i Republice Południowej Afryki, badacze próbują dać odpowiedź na pytania takie jak m.in.: Jak Minoes przeniknęła do kanonu międzynarodowego? W których krajach książka odniosła sukces, a w których mniej ją zauważono i dlaczego? Jaki wpływ na jej międzynarodowe sukcesy miały adaptacje filmowe i teatralne? Jakie rozwiązania translatorskie znaleźli poszczególni tłumacze dla charakterystycznego języka Annie M.G. Schimdt, okraszonego ironią i obfitującego w humorystyczne zwroty? I wreszcie: w jakim stopniu język przekładu i kultura docelowa zmieniły obraz głównej bohaterki wyłaniający się z książki w języku oryginału?
Tom jest efektem współpracy międzynarodowej niderlandystyki w ramach projektu CODL, ‘The Circulation of Dutch Literature’ (http://www.codl.nl/), poświęconemu rozprzestrzenianiu się i recepcji literatury niderlandzkiej na świecie.
Mateusz Świetlicki
Kiedy chłopcy zostają mężczyznami? Męskość jako projekt w prozie Serhija Żadana
Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2017.
ISBN: 978-83-229-3555-2.
Więcej zobacz tutaj
Wyłaniający się z książki Mateusza Świetlickiego obraz Żadanowskich chłopców i mężczyzn świadczy o skomplikowanym procesie kształtowania się męskości w trudnym okresie transformacji ustrojowej. Wychowywani na radzieckich ideałach głęboko zakorzenionych wśród przedstawicieli starszych pokoleń, bohaterowie autora Woroszyłowgradu zostają otoczeni przez globalizującą popkulturę, co coraz silniej wpływa na ich relacje z rodzicami i kreację własnej tożsamości. Przyjęcie perspektywy badawczej pro-feministycznych men andmasculinities studies i uczynienie przedmiotem badań dyskursu maskulinistycznego w prozie Serhija Żadana pozwoliło autorowi przedstawić przykładową rolę mężczyzny w okresie transformacji systemowej ostatnich dwudziestu pięciu lat oraz pokazać, jak stopniowo następuje związana z przełomem pokoleniowym dekonstrukcja hegemonialnego modelu męskości. Mimo iż trudno potraktować prozę Żadana jako kompletne kompendium wiedzy na temat stanu ukraińskiej męskości, jej obrazy zawarte w twórczości autora Depeche Mode, jak również reprezentacje relacji damsko-męskich oraz tych między samymi mężczyznami, stanowią dobrą literacką reprezentację zmian zachodzących obecnie na Ukrainie.
